Định vị thương hiệu là chiến lược giúp doanh nghiệp tạo khác biệt trong thị trường và thu hút khách hàng. Tuy nhiên, hoạt động này đòi hỏi quá trình nghiên cứu cẩn thận dựa trên đánh giá tổng quan và không ít doanh nghiệp đã mắc phải các sai lầm dưới đây.
1. Định vị thiếu – Thông điệp quá mơ hồ, không tạo ấn tượng
“Định vị thiếu” xảy ra khi thương hiệu không thể hiện rõ mình là ai, khác biệt ở đâu và dành cho ai. Doanh nghiệp truyền đi thông điệp quá chung chung, không có cá tính, không có lời hứa cụ thể nào khiến khách hàng nhớ tới. Trong thế giới mà người tiêu dùng bị bủa vây bởi hàng nghìn thông tin mỗi ngày, nếu bạn không đủ khác biệt, bạn sẽ bị lãng quên.
Việc định vị thiếu khiến thương hiệu rơi vào “vùng xám” – không rõ ràng, không gây ấn tượng, không có lý do gì để khách hàng chọn bạn thay vì đối thủ.
Một thương hiệu giày thể thao mô tả mình là “giày chất lượng, dành cho mọi người”. Nhưng “chất lượng” là gì? “Mọi người” là ai? Học sinh, vận động viên chuyên nghiệp hay nhân viên văn phòng? So với Nike – với định vị “Just Do It” khuyến khích mọi người vượt qua giới hạn bản thân – thông điệp trên trở nên quá nhạt nhòa và không khơi gợi cảm xúc nào.
2. Định vị thừa – Quá nhiều thông điệp khiến khách hàng rối trí
Một sai lầm phổ biến khác là cố gắng nói quá nhiều thứ một lúc – sản phẩm vừa rẻ, vừa cao cấp, vừa sáng tạo, vừa truyền thống, vừa cho trẻ, vừa cho người lớn… Điều này khiến định vị bị loãng, thiếu trọng tâm và mâu thuẫn nội tại.
Khách hàng ngày nay có xu hướng chọn thương hiệu “rõ ràng, có cá tính riêng”. Nếu thương hiệu không dám chọn một định hướng rõ ràng, khách hàng sẽ không biết tin vào đâu.
Một quán ăn mới khai trương với slogan: “Ngon như nhà làm – Đậm chất Âu – Đậm chất Á – Phục vụ chuẩn 5 sao – Giá bình dân – Phục vụ nhanh chóng”. Nghe thì có vẻ hấp dẫn, nhưng cảm giác “cái gì cũng có” lại khiến khách hàng ngờ vực: liệu họ làm cái nào ra hồn?
Thương hiệu càng nói ít mà trúng, khách hàng càng nhớ lâu.
3. Định vị nhầm lẫn – Không nhất quán với trải nghiệm thực tế
Đây là khi doanh nghiệp vẽ ra một hình ảnh thương hiệu không đúng với thực tế vận hành, hoặc không phù hợp với nhận thức của thị trường. Điều này dễ khiến khách hàng cảm thấy bị “lừa dối” – mất niềm tin, dẫn đến anti hoặc quay lưng.
Cũng có trường hợp doanh nghiệp định vị quá cao, nhưng năng lực phục vụ không theo kịp, gây ra “vỡ kỳ vọng”.
Một thẩm mỹ viện quảng bá là “chuẩn quốc tế, công nghệ tiên tiến nhất thế giới” nhưng khi khách đến thì thấy không gian nhỏ hẹp, nhân viên thiếu chuyên nghiệp, máy móc lỗi thời. Sự không khớp này làm khách hàng mất lòng tin, thậm chí lan truyền phản hồi tiêu cực trên mạng xã hội.
Định vị thương hiệu phải nhất quán từ thông điệp đến trải nghiệm – khách hàng cảm thấy đúng như họ được hứa hẹn.
4. Định vị đáng ngờ – Thiếu căn cứ, khó tạo niềm tin
Một số thương hiệu đưa ra định vị hoành tráng, hấp dẫn – nhưng lại thiếu bằng chứng, thiếu yếu tố củng cố lòng tin. Khách hàng ngày nay không chỉ nghe quảng cáo – họ cần thấy, cảm và kiểm chứng. Nếu không có yếu tố nào chứng minh cho lời định vị, họ dễ nghi ngờ đó chỉ là “chiêu trò”.
Đặc biệt với các thương hiệu mới, niềm tin là yếu tố then chốt – nên mọi tuyên bố cần được chứng minh qua hành động, chứng thực xã hội, hoặc minh bạch thông tin.
Một startup công nghệ tuyên bố: “Giải pháp quản lý doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam” – nhưng không có khách hàng nổi bật, không có case study, không có phản hồi người dùng. Vậy làm sao khách hàng tin đó là “hàng đầu”?
So sánh với Base.vn, họ định vị mình là nền tảng quản trị toàn diện – và củng cố điều đó bằng hàng trăm case thực tế, hội thảo chuyên đề, hợp tác với các doanh nghiệp lớn – tạo ra sự thuyết phục bằng hành động thực tế.
5. Định vị lạc đề – Không gắn với nhu cầu thực tế của thị trường
Sai lầm này đến từ việc thương hiệu đưa ra một thông điệp sáng tạo, độc đáo nhưng không giải quyết vấn đề nào của khách hàng, không chạm vào “nỗi đau” hay mong muốn thực sự. Đó là kiểu định vị “nghe thì hay nhưng… để làm gì?”.
Thị trường không quan tâm bạn là ai, bạn sáng tạo đến đâu – họ quan tâm bạn giúp họ cái gì, giải quyết vấn đề gì.
Một thương hiệu bột giặt tự định vị mình là “bảo vệ năng lượng vũ trụ trong mỗi giọt nước” – nghe có vẻ “deep”, nhưng người nội trợ chỉ cần biết: giặt sạch không, có thơm không, có dịu da không. Cách định vị này quá xa rời thực tế – không tạo được sự kết nối với nhu cầu thật.
Hay một thương hiệu trà chọn định vị “kết nối tâm linh” trong khi thị trường đang cần các loại trà giúp ngủ ngon, giảm stress, detox… Điều đó khiến thương hiệu bị “trôi” vì nói một thứ khách hàng không cần nghe.
Kết luận
Trên đây là 5 sai lầm phổ biến mà doanh nghiệp cần tránh khi bắt tay vào xây dựng định vị thương hiệu. Nếu bạn đang cần hoặc trong quá trình xây dựng định vị thương hiệu thì LVH Corporation chính là lựa chọn hàng đầu giúp tên tuổi của bạn tỏa sáng trên các nền tảng.
=> Tham khảo: 5 Chiến lược định vị thương hiệu phổ biến cho doanh nghiệp